Jaki ślad węglowy generuje twoja firma?

Veeli Oeselg Head of Growth

Dążenie do redukcji emisji gazów cieplarnianych powoli zaczyna wpisywać się w strategię działalności i rozwoju każdej organizacji i ma to związek z koniecznością realizacji globalnych celów klimatycznych. W Civitta uważamy, że umiejętne zarządzanie wpływem środowiskowym i klimatycznym jest siłą napędową rozwoju firmy oraz czynnikiem wyróżniającym ją na tle konkurencji. 

Dlatego jako pierwszy krok na drodze do zrównoważonego rozwoju polecamy przeprowadzenie analizy śladu węglowego organizacji (ang. carbon footprint), ponieważ zapewnia ona szczegółowy przegląd istniejących emisji gazów cieplarnianych oraz ich źródeł, a także przedstawia możliwości skutecznej redukcji.

Czym właściwie jest ślad węglowy organizacji?

Wkrótce minie osiem lat od podpisania Porozumienia Paryskiego, podczas którego 195 krajów zobowiązało się do wzięcia wspólnej odpowiedzialności za ograniczenie dalszych zmian klimatu. Jednym z kluczowych sposobów ograniczenia negatywnych skutków stopniowego ocieplania naszej planety jest redukcja emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. W celu zrealizowania tego planu Unia Europejska zobowiązała się do dwóch głównych celów klimatycznych: redukcji emisji o 55% do 2030 roku (w porównaniu do poziomów emisji z 1990 roku) oraz osiągnięcia neutralności klimatycznej do roku 2050.

Dodatkowo w ostatnim czasie panorama polityczna jest kształtowana przez Europejski Zielony Ład (ang. European Green Deal), będący pakietem inicjatyw politycznych oraz finansowych wspierających transformację ekologiczną w Unii Europejskiej.

Obecnie obserwowany jest wzrost liczby firm oraz organizacji, które dobrowolnie zobowiązują się podążać drogą zrównoważonego rozwoju, redukując wpływ swojej działalności na klimat. Jednak w  najbliższych latach działania w kierunku zrównoważonego rozwoju staną się obligatoryjne w związku z zatwierdzoną dyrektywą CSRD o raportowaniu w zakresie zrównoważonego rozwoju. Co istotne – dyrektywa CSRD nakłada na ponad 3500 organizacji w Polsce obowiązek składania corocznych sprawozdań z zakresu wpływu na środowisko, społeczeństwo, prawa człowieka oraz ład korporacyjny.

Jakie korzyści płyną z działań proekologicznych w firmie?

Uzasadnienie działań oraz strategii wspierających zrównoważony rozwój wykracza poza obowiązki prawne. Można jednak wskazać korzyści finansowe wynikające z inwestycji w działania proekologiczne, do których należą między innymi:

  • zmniejszenie kosztów operacyjnych związanych ze wzrostem efektywności energetycznej oraz efektywności gospodarowania odpadami w przedsiębiorstwie,
  • wzrost konkurencyjności oraz popytu na produkty wytwarzane w sposób zrównoważony (przykładowo: w sektorze detalicznym popyt na zrównoważone towary jest ponad pięciokrotnie wyższy w porównaniu do standardowych produktów; za: NYU Stern Center for Sustainable Business, 2019),
  • wiarygodna analiza śladu węglowego przedsiębiorstw wraz z opracowanymi strategiami ich redukcji jest obowiązkowym kryterium programów rozwojowych UE, otwierających szerokie możliwości pozyskania środków unijnych na finansowanie zrównoważonych inwestycji.

Co obejmuje analiza śladu węglowego?

Analiza śladu węglowego ocenia emisję gazów cieplarnianych w trakcie trwania cyklu życia określonego produktu lub usługi wynikających z działalności organizacji w ciągu roku kalendarzowego. Przeprowadzenie oceny śladu węglowego zapewnia dokładną analizę emisji gazów cieplarnianych według kategorii produktów, materiałów oraz różnych procesów produkcyjnych. 

W Civitta ocenę śladu węglowego opieramy na powszechnie uznanych standardach oraz metodologiach, takich jak m.in. Greenhouse Gas Protocol (GHG Protocol) czy seria ISO 14000 (międzynarodowy zespół standardów stosowanych do analizy cyklu życia – LCA).

Ocena śladu węglowego uwzględnia wszystkie gazy cieplarniane uwzględnione w Protokole z Kioto (np. CO2, N2O, CH4), przedstawiając zakumulowany wynik w postaci równoważnych emisji CO2 (CO2eq). Zgodnie z międzynarodowym standardem GHG Protocol wpływ organizacji na klimat (czyli jej ślad węglowy) jest określany dla trzech głównych kategorii:

  1. emisje powiązane z bezpośrednią działalnością firmy,
  2. pośrednie emisje powstałe w wyniku zużycia energii elektrycznej oraz cieplnej dostarczanej z zewnątrz,
  3. inne pośrednie emisje powstałe w całym łańcuchu dostaw przedsiębiorstwa.

W Civitta oprócz usługi dotyczącej wykonania oceny śladu węglowego przedsiębiorstw oferujemy również całkowitą analizę cyklu życia produktu, która jest koniecznym warunkiem ubiegania się o deklarację środowiskową produktu (ang. EPD – Environmental Product Declaration) oraz uwzględnia w swoim zakresie dodatkowe kategorie wpływu, m.in. takie jak: eutrofizacja, zużycie wody lub zubożenie warstwy ozonowej.

Jak przeprowadzana jest ocena śladu węglowego organizacji?

Ocena śladu węglowego jest przeprowadzana w trzech etapach.

Pierwszy etap koncentruje się na identyfikacji istotnych źródeł emisji gazów cieplarnianych, dla których analizowane są wszystkie procesy, materiały, media (np. energia elektryczna) oraz produkty końcowe w ramach organizacji. Na podstawie indywidualnej charakterystyki przedsiębiorstwa lub organizacji tworzony jest specjalny model obliczeniowy.

W drugim etapie następuje gromadzenie, porządkowanie oraz analiza danych, które stanowią podstawę modelu obliczeniowego.

W trzecim etapie na podstawie uzyskanych danych następuje wykonanie obliczeń śladu węglowego (emisji) oraz przygotowanie raportu, który podsumowuje wyniki analizy. Raport ten może zostać wykonany w dowolnym formacie lub zgodnie z określonymi ramami raportowania, takimi jak powszechnie uznawane wytyczne do raportowania kwestii zrównoważonego rozwoju (ang. GRI – Global Reporting Initiative (więcej informacji o raportowaniu w oparciu o standardy GRI już wkrótce pojawi się na naszej stronie internetowej). Na podstawie analizy śladu węglowego proponowana jest optymalna strategia redukcji gazów cieplarnianych.

Dlaczego warto wykonać analizę śladu węglowego?

Ocena śladu węglowego stanowi gruntowną oraz wiarygodną podstawę do wyznaczania celów biznesowych w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz opracowywania strategii biznesowych i operacyjnych prowadzących do redukcji emisji gazów cieplarnianych. 

Ustalony w sposób ilościowy obecny poziom emisji pozwala na analizę zaplanowanych strategii redukcji oraz znalezienie możliwości optymalizacji procesów i redukcji kosztów.