mobile-banner-bg-left mobile-banner-bg-right
mobile-v-left mobile-v-right

Na czym polega dotacja warunkowa w programie FENG?

Agnieszka Majer
Starszy Konsultant
Zespół zarządzania projektami CIVITTA Polska

Doczekaliśmy się! Po wielu miesiącach prac w końcu został opublikowany harmonogram naborów realizowanych w programie Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki na 2023 rok. A to oznacza, że nowa perspektywa finansowa w końcu nabiera tempa. Co ważne, niesie również ze sobą pewne zmiany. Dziś poruszymy temat dotacji warunkowej – czym jest ten tajemniczy mechanizm oraz dlaczego duże przedsiębiorstwa powinny o nim wiedzieć? Zapraszam do lektury!

Tytułem wstępu zacznijmy jednak od krótkiego wprowadzenia. Główną zmianą w założeniach programu FENG jest realizacja projektów modułowych. Oznacza to, że w ramach FENG będzie można sfinansować moduły obejmujące działania badawczo-rozwojowe i wdrożenie innowacji oraz jeden lub kilka z modułów fakultatywnych. Zakresy prac będzie można wybrać spośród modułów obejmujących infrastrukturę B+R, internacjonalizację i współpracę międzynarodową, cyfryzację, zazielenienie przedsiębiorstw czy kompetencje (więcej o modułach TUTAJ).

Czym jest dotacja warunkowa?

Moduły dotyczące prac B+R oraz wybranych modułów fakultatywnych finansowane będą w formie dotacji i co ważne – to założenie dotyczy wszystkich wielkości przedsiębiorstw. Wyjątek będzie stanowić moduł wdrożenie wyników prac B+R, który będzie finansowany w formie dotacji warunkowej. Oznacza to, że część wsparcia (min. 50%) będzie miała charakter zwrotny, a przedsiębiorcy zwracać je będą w zależności od uzyskanych efektów (tj. przychodów uzyskanych w wyniku realizacji projektu). Należy zwrócić uwagę, że taka forma stanowić będzie ogromną szansę dla dużych przedsiębiorstw. Pamiętajmy, że w poprzedniej perspektywie finansowej (2014-2020) duże firmy zostały całkowicie wyłączone z możliwości finansowania projektów o charakterze wdrożeniowym.

Czy warto skorzystać z takiej formy wsparcia?

Oczywiście, że tak! Należy zwrócić uwagę, że docelowo Komisja Europejska coraz częściej będzie oferować wsparcie w ramach instrumentów zwrotnych, odchodząc od typowych bezzwrotnych dotacji, wciąż tak mało popularnych w naszym kraju. Dlaczego? Ponieważ wdrożenia efektów projektów opartych o finansowanie zwrotne to mniejsza skłonność do ryzyka. Przedsiębiorcy staną przed koniecznością bardziej szczegółowego przeanalizowania potencjału zwrotu z inwestycji. Ponadto środki zwrotne ponownie wrócą do puli, co pozwoli na wsparcie większej grupy beneficjentów.

Należy podkreślić, że w przypadku opisanej dotacji warunkowej w instrumencie FENG, warunki zwrotu dotacji zostaną oparte o wskaźnik przychodowy, co wydaje się być bardzo rozsądnym podejściem. Można uznać, że realne przychody są obiektywną i mierzalną formą miary sukcesu zrealizowanego projektu. Ponadto wskaźnik zwrotu dotacji warunkowej, na podstawie którego wyliczana będzie wymagana kwota zwrotu, oparty będzie na zasadzie – im wyższe przychody, tym niższy zwrot. Osiągnięcie odpowiednio wysokiego poziomu przychodów może pośrednio świadczyć o tym, że wdrożona w ramach projektu innowacja została oceniona przez rynek jako potrzebna i wartościowa, a zatem – realizacja projektu była zasadna.

Poza tym wprowadzenie mechanizmu dotacji warunkowej w obszarze prac wdrożeniowych stanowi znaczący ukłon w kierunku dużych przedsiębiorstw, dając im możliwość wdrożenia efektów prac projektowych w ramach realizowanych projektów, nie opierając tych działań jedynie na środkach własnych beneficjanta.

Jakie są zasady?

Na koniec przyjrzyjmy się najważniejszym zasadom, jakie mają obowiązywać, ważnych z punktu widzenia beneficjenta.

  • Za udzielenie dotacji warunkowej i korzystanie ze środków dotacji warunkowej nie będą pobierane żadne dodatkowe opłaty czy prowizje.
  • Po 4 latach od zakończenia realizacji projektu przedsiębiorca będzie zobowiązany do jednorazowej spłaty odpowiedniej części zwrotnej dofinansowania. Na wniosek przedsiębiorcy zwrot środków może zostać rozłożony na raty, jednak w przypadku braku spłaty w terminie co najmniej jednej raty, cała kwota do zwrotu będzie natychmiast wymagalna.
  • Warunek zwrotu uzależniony będzie od poziomu osiągnięcia wskaźnika „R” dla projektu, obliczonego według wzoru: R =(P/DZ*100%)-100%, gdzie:
    • R – to wskaźnik służący do oceny spełnienia warunku zwrotu dotacji,
    • P – to suma przychodów (przychody netto ze sprzedaży produktów, nowych lub udoskonalonych, wprowadzonych na rynek w wyniku realizacji modułu lub przychody netto ze sprzedaży produktów wytworzonych w procesie, nowym lub udoskonalonym, powstałym w wyniku realizacji modułu) wygenerowanych w wyniku realizacji modułu „Wdrożenie innowacji”, obejmująca całkowity okres referencyjny (między zakończeniem projektu a upływem 4 lat od dnia zakończenia realizacji projektu),
    • DZ – to część zwrotna dotacji warunkowej.
  • Wysokość zwrotu dotacji warunkowej obliczana będzie od wartości końcowej udzielonej części zwrotnej dotacji, tj. pomniejszonej o ewentualne zwroty na etapie realizacji projektu.
  • Określono warunki umożliwiające zmniejszenie spłaty dotacji zwrotnej:
    • dla dużych przedsiębiorstw
      • w przypadku jednorazowej spłaty w terminie do 30 dni od wskazania przez IP kwoty do zwrotu beneficjent zwraca 90% kwoty do zwrotu;
      • w przypadku spłaty ratalnej w ciągu 12 miesięcy od wskazania przez IP kwoty do zwrotu beneficjent zwraca 95% kwoty do zwrotu;
      • w przypadku spłaty ratalnej w ciągu 24 miesięcy od wskazania przez IP kwoty do zwrotu beneficjent zwraca 100% kwoty do zwrotu.
    • dla MŚP
      • w przypadku jednorazowej spłaty w terminie do 30 dni od wskazania przez IP kwoty do zwrotu beneficjent zwraca 80% kwoty do zwrotu;
      • w przypadku spłaty ratalnej w ciągu 12 miesięcy od wskazania przez IP kwoty do zwrotu beneficjent zwraca 85% kwoty do zwrotu;
      • w przypadku spłaty ratalnej w ciągu 24 miesięcy od wskazania przez IP kwoty do zwrotu beneficjent zwraca 90% kwoty do zwrotu;
      • w przypadku spłaty ratalnej w ciągu 36 miesięcy od wskazania przez IP kwoty do zwrotu beneficjent zwraca 100% kwoty do zwrotu.

Nowa perspektywa finansowa niesie ze sobą sporo zmian, a także propozycji nowych form projektów (jak projekty modułowe) oraz form finansowania (jak dotacja warunkowa). Czy jest to zmiana na lepsze zapewne przekonamy się już wkrótce wraz z rozpoczęciem realizacji projektów, które otrzymają dofinansowanie w ogłoszonym już naborze w ramach Ścieżki SMART (tj. w ramach Funduszu Europejskiego dla Nowoczesnej Gospodarki, Priorytet I. Wsparcie dla przedsiębiorców, działanie Ścieżka SMART). Ze swojej strony gorąco zachęcam do aplikowania!

UDOSTĘPNIJ ARTYKUŁ